امروزه روش های مختلفی برای جوان سازی پوست و کاهش علائم پیری وجود دارد که بوتاکس و فیلرها از محبوب ترین و پرکاربردترین آن ها هستند. هر دو روش به بهبود ظاهر پوست کمک می کنند، اما تفاوت های اساسی در نحوه عملکرد، کاربردها و نتایج دارند که دانستن آن ها به انتخاب بهتر و نتیجه مطلوب تر کمک می کند. در این مقاله قصد داریم به طور دقیق به تفاوت های تزریق بوتاکس و فیلر بپردازیم، کاربردهای هرکدام را بررسی کنیم و اطلاعات لازم برای تصمیم گیری آگاهانه در این زمینه را در اختیار شما قرار دهیم.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس یک داروی مهارکننده عصب (که با نام های نورومدولاتور یا نوروتوکسین نیز شناخته می شود) با ترکیب فعال سم بوتولینوم است که از انقباض عضلات جلوگیری می کند. نوروتوکسین ها مدت زیادی است که شناخته شده اند. پس از سال ها استفاده از آن ها برای درمان اسپاسم پلک و سایر اختلالات چشمی، متخصصان متوجه شدند که این ماده می تواند چین و چروک های آن ناحیه را نیز کاهش دهد.
تزریق بوتاکس به عضلات صورت باعث شل شدن آن ها می شود؛ در نتیجه چین و چروک های عمیق کمتر به چشم می آیند و همچنین از ایجاد خطوط جدید نیز جلوگیری می شود. بوتاکس می تواند خطوط دینامیک (ناشی از حرکت عضلات صورت) را اصلاح کند و ظاهر چین وچروک ها را کاهش دهد. زیرا وقتی عضلات به طور مداوم منقبض نشوند، خطوطی که به مرور ایجاد می شوند عمیق نخواهند شد.
بوتاکس فقط یکی از برندهای موجود از سم بوتولینوم است، اما معمولاً این واژه به صورت عمومی برای تمام تزریق های این نوع به کار می رود. برندهای دیگر تأییدشده توسط FDA شامل Dysport®، Xeomin® و Jeuveau® هستند.
بوتاکس چیست؟
فیلرهای پوستی چیستند؟
فیلرهای پوستی — که با نام هایی چون ژل تزریقی، فیلر بافت نرم یا ایمپلنت های تزریقی نیز شناخته می شوند. موادی ژل مانند هستند که به زیر پوست تزریق می شوند تا ناحیه مورد نظر را «پر» کرده و ظاهری پُرتر و حجیم تر ایجاد کنند. در بیشتر موارد، بدن به مرور این مواد را تجزیه و جذب می کند.
مواد پرکننده ای که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شده اند و قابلیت جذب توسط بدن را دارند عبارتند از:
- اسید هیالورونیک: قندی طبیعی که در بدن وجود دارد
- کلسیم هیدروکسی آپاتیت: یک ماده معدنی موجود در استخوان
- پلی ال-لاکتیک اسید (PLLA): یک ماده مصنوعی زیست تجزیه پذیر
فیلرها مستقیماً به عضله تزریق نمی شوند، بلکه به فضاهای بالایی یا پایینی آن تزریق می شوند. آن ها با افزودن حجم زیر پوست، باعث کاهش دیده شدن چین و خطوط صورت می شوند.
فیلرهای پوستی چیستند؟
تفاوت بین تزریق بوتاکس و فیلر
اگر قصد انجام یک روش زیبایی مانند بوتاکس یا تزریق ژل (فیلر) را دارید، نخستین گام، مشاوره و ارزیابی توسط پزشک متخصص و دارای مجوز است. اما پیش از اقدام، بهتر است با تفاوت های اصلی این دو روش آشنا شوید:
۱. تفاوت در نحوه عملکرد بوتاکس و فیلر
هر دو روش بوتاکس و فیلر به کاهش یا پیشگیری از علائم پیری کمک می کنند، اما نحوه عملکرد آن ها متفاوت است:
بوتاکس: برای حذف و جلوگیری از ایجاد چین وچروک های دینامیک مؤثر است؛ این خطوط در اثر حرکات مکرر صورت مانند خندیدن، اخم کردن یا بالا انداختن ابروها به وجود می آیند. بیشتر این چروک ها در نیمه ی بالایی صورت دیده می شوند؛ از جمله خطوط پیشانی، خطوط پنجه کلاغی کنار چشم و خطوط اخم میان دو ابرو. بوتاکس همچنین می تواند برای نواحی اطراف لب، فک و گوشه های دهان هم کاربرد داشته باشد. استفاده از دوز پایین تر بوتاکس در سنین پایین تر (Baby Botox) می تواند روند ایجاد چین وچروک را به تأخیر بیندازد.
فیلر: برای درمان چین وچروک های استاتیک (ثابت) کاربرد دارند؛ یعنی خطوطی که حتی بدون حرکت صورت نیز قابل مشاهده اند. این چروک ها معمولاً در اثر کاهش خاصیت کشسانی پوست و اثرات جاذبه ظاهر می شوند، مانند خطوط ماریونت (کناره های چانه) و خطوط اطراف لب. فیلرها همچنین برای جبران حجم ازدست رفته در نواحی میانی صورت، برجسته سازی گونه ها، زاویه سازی چانه و فک و حتی کاهش علائم پیری در پشت دست ها به کار می روند.
۲. کاربردهای پزشکی و زیبایی
تزریق بوتاکس و تزریق فیلر تنها به اهداف زیبایی محدود نمی شوند.
بوتاکس در درمان مشکلاتی مانند تعریق بیش ازحد زیر بغل، اختلالات مفصل فک (TMJ)، میگرن های مزمن و مثانه بیش فعال کاربرد دارد.
فیلرها نیز می توانند برای تغییر فرم ظاهری اجزای صورت مورد استفاده قرار گیرند؛ مانند برجسته کردن لب ها یا مشخص تر کردن استخوان گونه و خط فک.
تفاوت بین تزریق بوتاکس و فیلر
۳. مدت زمان درمان و دوران نقاهت
هر دو روش زمان بر نیستند، اما تزریق بوتاکس سریع تر انجام می شود:
بوتاکس به طور معمول کمتر از ۱۰ دقیقه زمان می برد و به آن «روش زمان ناهار» می گویند؛ زیرا می توان آن را در زمان استراحت انجام داد. بلافاصله می توان به فعالیت های روزمره بازگشت. تنها ممکن است برجستگی هایی موقتی در محل تزریق ظاهر شود که طی ۱۰ دقیقه از بین می روند.
فیلرها به دلیل نیاز به بی حسی موضعی، زمان بیشتری می طلبند. بی حسی تا ۲۰ دقیقه و خود فرآیند تزریق تا ۴۰ دقیقه طول می کشد. پس از آن ممکن است کبودی یا تورم خفیفی تجربه شود که از چند روز تا چند هفته باقی بماند.
۴. نتایج و مدت ماندگاری اثر
نتایج بوتاکس بلافاصله دیده نمی شود؛ معمولاً بین ۳ تا ۱۰ روز طول می کشد تا اثر کامل نمایان شود. ماندگاری آن حدود ۳ تا ۴ ماه است. هر چه دوز تزریق بیشتر باشد، اثر طولانی تر و حرکت عضله کمتر خواهد بود.
نتایج فیلرها بلافاصله پس از تزریق قابل مشاهده اند و معمولاً ماندگاری بیشتری نسبت به بوتاکس دارند؛ برای مثال فیلر گونه ممکن است تا دو سال دوام داشته باشد و سایر نواحی حدود یک سال. بسیاری از فیلرها بر پایه اسید هیالورونیک هستند و در صورت نیاز، با تزریق آنزیم مخصوص قابل حل و بازگشت پذیرند.
۵. عوارض احتمالی بوتاکس و فیلر
اگرچه بوتاکس و فیلر رایج هستند و نتایج مثبتی دارند، اما بی خطر نیستند. مراجعه به پزشک باتجربه و رعایت نکات مراقبتی پس از تزریق، می تواند خطرات را به حداقل برساند.
عوارض احتمالی بوتاکس:
بر اساس مطالعات، حدود ۱۶٪ از افرادی که بوتاکس در نواحی بالایی صورت دریافت کرده اند، دچار عوارضی مانند:
- سردرد یا میگرن (۶.۳٪)
- کبودی یا تورم در محل تزریق (۳.۸٪)
- افتادگی پلک یا ابرو (۳.۳٪)
عوارض احتمالی فیلر:
کبودی و تورم شایع است، اما عارضه نادر و جدی تر، انسداد عروق خونی در اثر تزریق اشتباه در رگ است. این اتفاق جریان خون را مختل کرده و ممکن است منجر به عوارض پوستی شود.
مناطق پرخطر مانند اطراف چشم و بینی، نیاز به تزریق توسط پزشک باتجربه دارند. آگاهی از آناتومی صورت در این نواحی حیاتی است. من همواره منابع علمی را مرور می کنم و با جراحان پلاستیک همکاری نزدیکی دارم تا دانش خود را به روز نگه دارم
عوارض احتمالی بوتاکس و فیلر
هزینه های بوتاکس و فیلر در ایران
هزینه انجام بوتاکس و فیلر در ایران به عوامل مختلفی مانند برند مورد استفاده، ناحیه تزریق، تعداد واحد یا سرنگ مصرفی، تخصص پزشک و موقعیت جغرافیایی کلینیک زیبایی بستگی دارد. قیمت ها در کلینیک های معتبر تهران معمولاً کمی بالاتر از شهرهای دیگر است.
هزینه تزریق بوتاکس
قیمت هر واحد بوتاکس (مثلاً برندهای دیسپورت، نورونوکس یا مصپورت ایرانی) بین ۳۰ تا ۷۰ هزار تومان است.
برای درمان کامل نواحی پیشانی و اطراف چشم، معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ واحد نیاز است.
بنابراین، هزینه نهایی تزریق بوتاکس در یک جلسه بسته به برند و نواحی درمان، بین ۲ تا ۵ میلیون تومان متغیر است.
هزینه تزریق فیلر (ژل)
قیمت هر سرنگ فیلر اسید هیالورونیک بسته به برند بین ۲.۵ تا ۸ میلیون تومان است.
برندهای معتبر خارجی مانند ژوویدرم (Juvederm)، استایلج (Stylage) یا تئوسیال (Teosyal) در رده قیمت بالاتر قرار دارند.
برندهای ایرانی یا کره ای مانند درمال فیل یا نورامیس، قیمت متوسط تری دارند.
در بسیاری از نواحی مانند گونه، چانه یا زاویه فک، معمولاً بیش از یک سرنگ برای فرم دهی مناسب نیاز است.
بنابراین، هزینه نهایی تزریق فیلر می تواند بین ۵ تا ۱۵ میلیون تومان یا بیشتر متغیر باشد.
پوشش بیمه ای
در ایران، هزینه های مربوط به زیبایی تحت پوشش بیمه نیستند. اما اگر از بوتاکس برای مصارف درمانی مانند درمان میگرن، تعریق زیاد یا اسپاسم عضلانی استفاده شود، ممکن است توسط برخی بیمه ها جزئی از هزینه ها جبران شود، البته پس از طی مراحل تأیید پزشکی.
جدول مقایسه مزایا و معایب بوتاکس و فیلر
| جنبه جسمی / فیزیولوژیکی | 💉 بوتاکس | 💧 فیلر (ژل) |
| مکانیزم فیزیولوژیکی | مهار آزادسازی استیل کولین و فلج موقت عضله | افزودن حجم فیزیکی به بافت زیر پوست |
| تأثیر بر عضلات | کاهش قدرت انقباض عضله در ناحیه تزریق شده | بدون تأثیر مستقیم بر عضله؛ صرفاً تغییر در بافت های نرم |
| احتمال احساس سنگینی عضلانی | ممکن است حس سنگینی یا ضعف در عضله ایجاد شود (مثلاً افتادگی پلک) | خیر؛ فیلر روی بافت پوست و چربی اثر دارد، نه عضله |
| اثر بر حس لمس ناحیه تزریق | تغییری ایجاد نمی کند | ممکن است تا چند روز احساس سفتی یا تورم ایجاد شود |
| تورم و التهاب موضعی اولیه | بسیار خفیف و کوتاه مدت | نسبتاً بیشتر از بوتاکس و ممکن است تا چند روز ادامه یابد |
| احتمال کبودی فیزیکی | خفیف و موضعی (در محل سوزن) | بیشتر از بوتاکس، به دلیل عمق تزریق |
| تغییرات ساختار چهره | فقط کاهش چین وچروک؛ ساختار چهره را تغییر نمی دهد | امکان تغییر شکل کلی اجزای صورت (مثلاً زاویه سازی فک، برجسته سازی گونه) |
| احتمال عدم تقارن یا افتادگی | در صورت تزریق نادرست، افتادگی پلک یا ابرو ممکن است رخ دهد | در صورت تزریق نادرست، عدم تقارن، توده یا برجستگی ممکن است ایجاد شود |
| واکنش بدن به ماده تزریقی | بدن معمولاً واکنش آلرژیک نشان نمی دهد | فیلرها ممکن است در موارد نادر موجب حساسیت، توده، یا گرانولوم شوند |
| خطر انسداد عروق خونی | بسیار نادر و تقریباً صفر | هرچند نادر، اما یکی از مهم ترین خطرات بالقوه فیلر است |
| قابلیت دفع ماده توسط بدن | خودبه خود پس از چند ماه تجزیه و دفع می شود | فیلرهای هیالورونیک اسید به مرور تجزیه شده و جذب می شوند؛ برخی ها برگشت پذیرند |
| احتمال واکنش التهابی سیستم ایمنی | بسیار نادر | ممکن است در افراد حساس یا در فیلرهای غیر استاندارد رخ دهد |
چه زمانی باید بوتاکس تزریق کرد و چه زمانی فیلر؟
همه چین و چروک ها و خطوط صورت نباید به یک شکل درمان شوند. به همین دلیل، که معمولاً در یک جلسه هم از فیلرهای پوستی و هم از نورومدولاتورها (مانند بوتاکس) استفاده می شود.
نوروتوکسین ها و فیلرها برای انجام دو کار متفاوت طراحی شده اند.
برای درک بهتر تفاوت این دو روش، باید بدانید که دو نوع اصلی چین و چروک صورت وجود دارد:
چین و چروک های دینامیک (پویا): این نوع چروک ها به دلیل فعالیت عضلانی و حرکت های صورت ایجاد می شوند؛ مانند خطوط پنجه کلاغی کنار چشم ها یا خطوط پیشانی هنگام بالا بردن ابروها. این چین و چروک ها ناشی از حرکات عضلات صورت هستند.
چین و چروک های استاتیک (ثابت): این خطوط یا تا خوردگی ها زمانی دیده می شوند که صورت در حالت استراحت است، مانند خطوط خنده. این نوع چین و چروک ها به دلیل کاهش الاستیسیته و کلاژن پوست در اثر پیری ایجاد می شوند.
چین و چروک های دینامیک بهترین پاسخ را به بوتاکس یا نورومدولاتورهای مشابه می دهند. سه ناحیه شایع درمان بوتاکس در صورت شامل اطراف چشم ها، بین ابروها و پیشانی است.
از سوی دیگر، فیلرها بیشتر برای درمان کاهش حجم در قسمت پایین صورت مانند گونه ها و خطوط لبخند به کار می روند. همچنین فیلرها برای پرکردن مناطقی مانند گونه های گودرفته یا حجم دادن به لب ها نیز استفاده می شوند.
در مورد چین و چروک های استاتیک معمولاً از ترکیب هر دو روش نورومدولاتورها و فیلر استفاده می شود. در این موارد، نوروتوکسین هایی مثل بوتاکس عضلات زیرین را هدف قرار می دهند، در حالی که فیلر خطوط موجود روی پوست در حالت استراحت را درمان می کند.
چه زمانی باید بوتاکس تزریق کرد و چه زمانی فیلر؟
کدام ماندگاری بیشتری دارد: بوتاکس یا فیلر؟
به طور کلی، ماندگاری فیلرهای پوستی نسبت به بوتاکس بیشتر است. اما از آنجا که بوتاکس و فیلرها برای درمان نواحی مختلف و رسیدن به نتایج متفاوت به کار می روند، نمی توان مدت زمان اثرات آن ها را دقیقاً با هم مقایسه کرد.
مدت زمان اثر بوتاکس معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه است، هرچند ممکن است پس از تزریق دوم متوجه شوید که نتایج مدت طولانی تری باقی می مانند. ماندگاری بیشتر نتیجه این است که عضلات اطراف محل تزریق با استفاده کمتر، کوتاه تر و کوچک تر می شوند.
مدت ماندگاری فیلرها به نوع فیلر مورد استفاده بستگی دارد که این انتخاب بر اساس ناحیه درمان و اهداف مورد نظر متفاوت است. فیلرهای نازک تر که برای صاف کردن چین و چروک ها به کار می روند، می توانند بین ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری داشته باشند. تزریق های عمیق تر ممکن است تا یک سال باقی بمانند و فیلرهای جدیدتر حتی تا دو سال دوام دارند.
کدام بهتر است: بوتاکس یا فیلر؟
پاسخ به این سؤال که بوتاکس بهتر است یا فیلر، تنها به صورت موردی و با توجه به شرایط فردی قابل تعیین است. تفاوت های زیادی بین این دو روش زیبایی وجود دارد؛ از نوع محصول تزریق شده، تا نواحی مختلفی که بوتاکس و فیلر برای درمان آن ها به کار می روند، و همچنین نتایج متفاوتی که هر کدام ارائه می دهند.
شما و متخصص زیبایی خود می توانید پس از بررسی تاریخچه پزشکی، اهداف زیبایی و دیگر موارد مرتبط، به تصمیم دقیق تر و مناسب تری در این زمینه برسید.
مقایسه بین بوتاکس و فیلر فقط در شناخت تفاوت های آن ها خلاصه نمی شود، بلکه باید دانست که کدام یک بهتر با اهداف زیبایی شما هماهنگ است. هر روش نکات و ملاحظات خاص خود را دارد و در نهایت، تصمیم گیری درباره انتخاب بوتاکس یا فیلر بهتر است با نظر و تشخیص یک متخصص پوست که ویژگی ها و خواسته های فردی شما را به دقت بررسی می کند، انجام شود.
نتیجه گیری
بوتاکس و فیلر هر کدام نقش مهم و متفاوتی در جوان سازی و بهبود ظاهر پوست دارند و انتخاب بین آن ها بستگی به نوع چین و چروک، ناحیه مورد نظر و اهداف زیبایی شما دارد. بوتاکس بیشتر برای کاهش چین و چروک های دینامیک ناشی از حرکت عضلات کاربرد دارد، در حالی که فیلرها برای پر کردن حجم از دست رفته و اصلاح چین و چروک های ثابت مناسب تر هستند. همچنین ماندگاری و فرآیند درمان این دو روش متفاوت است و هر یک مزایا و محدودیت های خاص خود را دارند. بهترین راهکار برای رسیدن به نتیجه مطلوب، مشورت با دکتر فریبا راستگو است تا بر اساس ویژگی های فردی شما، بهترین گزینه انتخاب و اجرا شود.
کدام ماندگاری بیشتری دارد: بوتاکس یا فیلر؟
سوالات متداول
چه تزریق هایی بهتر از بوتاکس هستند؟
گزینه هایی مانند Dysport®، Xeomin®، Daxxify® و Jeuveau® به عنوان جایگزین های بوتاکس وجود دارند که همگی از سم بوتولینوم برای کاهش چین و چروک استفاده می کنند. هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند و انتخاب بهترین گزینه بستگی به نیازهای فردی و نظر پزشک دارد.
بوتاکس ژل چیست؟
بوتاکس در اصل یک پروتئین خالص شده از سم بوتولینوم نوع A است که به صورت تزریقی برای کاهش چین و چروک ها استفاده می شود. «بوتاکس ژل» معمولاً به معنای فیلرهای پوستی ژل مانند است که برای پر کردن حجم پوست به کار می روند و با بوتاکس متفاوت هستند.
انواع بوتاکس کدامند؟
چهار نوع اصلی بوتاکس در بازار وجود دارد: Botox، Dysport، Xeomin و Jeuveau که همگی با استفاده از سم بوتولینوم، چین و چروک ها را کاهش می دهند ولی در برخی موارد در قدرت اثر و سرعت عملکرد متفاوت هستند.
تفاوت بوتاکس و تزریق سیلیکون چیست؟
سیلیکون ها به صورت پچ های غیرتهاجمی برای کاهش چین و چروک و بهبود گردش خون و آبرسانی پوست استفاده می شوند، در حالی که بوتاکس و Dysport تزریقاتی هستند که با شل کردن عضلات باعث کاهش چین و چروک می شوند.
سلبریتی ها به جای بوتاکس چه استفاده می کنند؟
بسیاری از هنرمندان هالیوود به جای بوتاکس، روش هایی مثل وامپایر فیشیال، میکرونیدلینگ و مراقبت های پوستی سفارشی را ترجیح می دهند که روشی طبیعی تر برای حفظ جوانی پوست هستند.
بهترین تزریق برای رفع چین و چروک چیست؟
فیلرهای پوستی مانند اسید هیالورونیک (Restylane، Juvederm و غیره) به عنوان متداول ترین پرکننده ها شناخته شده اند که نتایج آن ها معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری دارد.
چگونه می توان ژل بوتاکس خانگی ساخت؟
ترکیب ژل آلوئه ورا و ژل دانه چیا می تواند به آبرسانی و آرامش پوست کمک کند و با افزودن گلاب که سرشار از آنتی اکسیدان است، می توان ژلی طبیعی برای مراقبت پوست ساخت، اما این ترکیبات جایگزین بوتاکس تزریقی نمی شوند.