علت خارش بدن چیست و راه های درمان آن
خارش پوست، حسی آزاردهنده است که شما را به خاراندن وادار می کند. بسته به علت خارش، ممکن است پوست شما ظاهری طبیعی داشته باشد یا ملتهب، زبر یا دارای برآمدگی باشد. خاراندن مکرر می تواند باعث ایجاد نواحی ضخیم و برجسته پوستی شود که ممکن است خونریزی کرده یا آلوده شوند.
بسیاری از افراد با اقدامات خودمراقبتی مانند استفاده از مرطوب کننده ها، شوینده های ملایم و حمام ولرم، تسکین می یابند. تسکین طولانی مدت نیازمند شناسایی و درمان علت خارش پوست است. درمان های رایج شامل کرم های دارویی، پانسمان های مرطوب و داروهای ضد خارش خوراکی هستند.
خارش بدن، که اصطلاح پزشکی آن پرووریتوس (Pruritus) است، یک حس ناخوشایند بر روی پوست است که باعث می شود شما برای تسکین آن، پوست خود را بخارانید. دلایل متعددی برای خارش وجود دارد، از جمله بیماری های زمینه ای، تماس با مواد محرک، و یا واکنش به داروها. درمان خارش بسته به علت آن متفاوت است.
عوامل خارش بدن می توانند بسیار متنوع باشند، از موارد ساده مانند لباس گرفته تا موارد جدی تر مثل بیماری های زمینه ای. در اینجا به دسته بندی این عوامل می پردازیم:
خشکی پوست زمانی اتفاق می افتد که پوست شما آب یا روغن خود را از دست می دهد. این باعث می شود پوست، به خصوص در دست ها، بازوها و پاها، سفت و زبر شود و احساس ناراحتی ایجاد کند. از دست رفتن آب و روغن، عملکرد سد محافظتی پوست را مختل می کند. این سد از لایه های چربی و سلول های پوستی تشکیل شده و وظیفه حفظ رطوبت و محافظت از پوست در برابر عوامل محیطی را بر عهده دارد. با آسیب دیدن این سد، پوست تحریک پذیر می شود و انتهای عصب های حسی فعال می شوند و در نتیجه احساس خارش ایجاد می شود.
خشکی پوست
اگر شروع به خاراندن کردید و متوجه بثورات پوستی شدید، به احتمال زیاد مشکل در پوست شماست. این بثورات می تواند به دلایل زیر ایجاد شود:
بثورات پوستی
گاهی خارش می تواند نشانه ای از مشکلات داخلی بدن باشد:
بارداری:
خارش در دوران بارداری به دلیل کشیدگی پوست و تغییرات هورمونی شایع است. با این حال، گاهی می تواند نشانه یک بیماری جدی تر باشد، به خصوص اگر بیشتر در عصر یا شب رخ دهد.
داروها:
برخی داروها می توانند باعث خارش پوست شوند، حتی بدون بثورات یا التهاب. داروهای فشار خون بالا (مهارکننده های ACE)، آلوپورینول (Allopurinol) برای نقرس، آمیودارون (Amiodarone) برای مشکلات ریتم قلب، داروهای ادرارآور، استروژن (Estrogen)، هیدروکسی اتیل سلولز (Hydroxyethyl cellulose) در جراحی، مسکن های اپیوئیدی (opioids)، و سیمواستاتین (Simvastatin) برای کلسترول بالا از جمله این داروها هستند.
عوامل زیر پوستی و حساسیت دارویی
گاهی اوقات سیستم عصبی به اشتباه به اعصاب پوست سیگنال خارش ارسال می کند، بدون اینکه عامل محرکی وجود داشته باشد. در این حالت بثوراتی وجود ندارد، اما ممکن است پوست در اثر خاراندن، تحریک شده باشد. زونا، ام اس، سکته مغزی، تومور مغزی و آسیب عصبی می توانند از دلایل خارش عصبی باشند.
اگر پزشک نتواند علت فیزیکی برای خارش پیدا کند، ممکن است علت آن روانی باشد. برخی از بیماری های روانی باعث می شوند فرد به طور وسواسی پوست خود را بخاراند. افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس فکری-عملی و سایکوز از جمله این بیماری ها هستند.
در برخی موارد، خارش مداوم می تواند نشانه یک بیماری جدی باشد، مانند:
خارش ناشی از بیماری های زمینه ای معمولاً تمام بدن را درگیر می کند و بثوراتی ایجاد نمی کند. همچنین ممکن است خارش به عنوان عارضه ی جانبی درمان هایی مانند دیالیز کلیه، شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز بروز کند.
خارش عصبی (نورولوژیک)
خارش پوست می تواند نواحی کوچکی مانند پوست سر، بازو یا پا را تحت تاثیر قرار دهد. یا می تواند تمام بدن را بپوشاند. خارش پوست می تواند بدون هیچ تغییر قابل توجه دیگری روی پوست رخ دهد. یا ممکن است با موارد زیر همراه باشد:
گاهی اوقات خارش مدت زیادی طول می کشد و می تواند شدید باشد. همانطور که ناحیه را می مالید یا می خارانید، خارش آن بیشتر می شود. و هرچه بیشتر خارش کند، بیشتر می خارانید. شکستن این چرخه خارش-خاراندن می تواند دشوار باشد.
خارش انواع مختلفی دارد که بر اساس علت خارش و محل آن در بدن طبقه بندی می شوند. برخی از رایج ترین انواع خارش عبارتند از:
| نوع خارش | توضیحات |
|---|---|
| خارش براکیورادیال | خارش قسمت فوقانی بازو ناشی از آسیب عصبی |
| خارش شبانه | خارشی که در شب اتفاق می افتد و علل احتمالی مختلفی دارد، از جمله واکنش به عملکردهای طبیعی بدن، واکنش به دارو یا تماس با ماده ی تحریک کننده ی پوست |
| خارش مقعد (پرووریتوس آنی) | خارش پوست اطراف مقعد ناشی از بواسیر، عفونت یا ماده ی تحریک کننده ی پوست |
| خارش پیری | خارش ناشی از تغییرات پوست که افراد بالای ۶۵ سال را تحت تأثیر قرار می دهد |
| خارش اورمیک | خارشی که به عنوان یکی از علائم در افراد مبتلا به بیماری کلیوی که دیالیز می شوند، رخ می دهد |
علت خارش بدن در شب می تواند طیف وسیعی از عوامل طبیعی تا مشکلات جدی سلامتی را شامل شود. در اینجا به طور خلاصه به این علل اشاره می کنیم:
خارش پوست در شب می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که برخی از آن ها طبیعی و برخی دیگر مربوط به مشکلات سلامتی هستند. در ادامه به برخی از دلایل طبیعی خارش پوست در شب اشاره می کنیم:
علت خارش بدن در شب
علاوه بر ریتم شبانه روزی بدن، تعدادی از بیماری ها می توانند باعث بدتر شدن خارش پوست در شب شوند، از جمله:
بسته به علت خارش، پزشک ممکن است دارو یا درمان های دیگری را برای تسکین آن تجویز کند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
| درمان | توضیحات |
|---|---|
| کرم های کورتیکواستروئیدی | اغلب برای پسوریازیس و اگزما استفاده می شوند. |
| درمان های موضعی دیگر | شامل لوسیون یا کرم حاوی مسکن، آنتی هیستامین یا داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی. |
| داروهای خوراکی | شامل آنتی هیستامین ها، کورتیکواستروئیدها، داروهای ضدافسردگی و داروهای آرام بخش سیستم ایمنی. |
| نور درمانی | قرار دادن پوست در معرض نور ماوراء بنفش برای تسکین برخی از انواع خارش. |
اگر بیماری زمینه ای دارید، درمان آن بیماری ممکن است به خارش پایان دهد.
درمان خانگی خارش بدن
شما می توانید با مراقبت ویژه از پوست خود، خارش را تا حدودی تسکین دهید. این نکات همچنین می توانند در طول درمان پزشکی، به تسکین پوست شما کمک کنند:
برای درمان خارش، پزشک شما ممکن است کرم های ضدخارش را برای تسکین علائم شما توصیه کند. برای برخی از انواع کرم های ضدخارش نیازی به نسخه ندارید و می توانید آنها را بدون نسخه خریداری کنید. به دنبال کرم ها، لوسیون ها یا پمادهایی باشید که بدون عطر هستند و حداقل حاوی یکی از مواد زیر برای کمک به تسکین خارش پوست شما هستند:
اگر خارش پوست شما پس از استفاده از کرم ضدخارش ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، با پزشک خود تماس بگیرید.
آلوئه ورا برای درمان خارض بدن
میوه ها و سبزیجات غنی از فلاونوئیدها می توانند به عنوان بخشی از یک رویکرد جامع برای درمان خارش پوست، به ویژه در مواردی که با التهاب و اگزما مرتبط است، مفید باشند. فلاونوئیدها ترکیبات گیاهی با خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی قوی هستند که می توانند به بهبود سلامت کلی پوست و کاهش خارش کمک کنند.
سیب، کلم بروکلی، گیلاس، بلوبری، اسفناج و کلم پیچ از جمله منابع غنی فلاونوئیدها هستند که می توانند به تسکین خارش پوست کمک کنند. گنجاندن این مواد غذایی در رژیم غذایی می تواند به کاهش التهاب و بهبود سلامت پوست کمک کند و در نتیجه خارش را کاهش دهد.
با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که این غذاها به تنهایی نمی توانند جایگزین درمان های پزشکی برای خارش پوست شوند، به خصوص در موارد شدید یا مزمن. در صورت تداوم یا تشدید خارش، همواره توصیه می شود با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید تا علت اصلی خارش تشخیص داده شده و درمان مناسب تجویز شود. این غذاها می توانند به عنوان مکمل درمان های پزشکی و به عنوان بخشی از یک رویکرد جامع برای مدیریت خارش پوست استفاده شوند.
خارش پوست در شب می تواند خواب را مختل کند. در اینجا به برخی از داروها و درمان های خانگی برای تسکین خارش پوست در شب اشاره می کنیم:
اگر بیماری مانند اختلال عصبی یا سندرم پای بی قرار باعث خارش می شود، برای درمان آن با پزشک صحبت کنید. برای درمان خارش شبانه، می توانید داروهای بدون نسخه یا با نسخه را امتحان کنید. برخی از این داروها فقط خارش را تسکین می دهند. برخی دیگر به شما کمک می کنند بخوابید. تعدادی نیز هر دو کار را انجام می دهند.
حتماً قبل از امتحان هرگونه داروی یا درمان جدید، با پزشک خود مشورت کنید و اگر باردار یا شیرده هستید احتیاط کنید.
کرم های استروئیدی برای درمان خارش بدن در شب
برای کمک به خواب، می توانید ملاتونین را امتحان کنید. این هورمون طبیعی به تنظیم خواب کمک می کند. وقتی آن را هر شب مصرف می کنید، اثر آرام بخشی دارد که می تواند به شما کمک کند در طول خارش بخوابید.
اگر استرس پوست شما را تشدید می کند، تکنیک هایی مانند مدیتیشن، یوگا یا ریلکسیشن پیشرونده عضلانی را برای آرام کردن ذهن خود امتحان کنید.
همچنین می توانید برای درمان شناختی رفتاری (CBT) با یک درمانگر ملاقات کنید. این برنامه به معکوس کردن برخی از افکار و اعمال منفی یا نادرستی که استرس شما را تشدید می کنند، کمک می کند.
همچنین می توانید این درمان های خانگی را امتحان کنید:
کمپرس های خنک و مرطوب را برای تسکین خارش استفاده کنید.
اگر پوست شما در شب دچار خارش می شود، در اینجا به چند عامل محرک که باید از آنها اجتناب کنید اشاره می کنیم:
مدت زمانی که خارش خواهید داشت، به علت خارش پوست شما بستگی دارد. برخی از تشخیص ها طولانی مدت هستند و شما علائمی را تجربه خواهید کرد که در طول زندگی شما می آیند و می روند. برای برخی دیگر، وضعیت شما می تواند یک عامل تحریک کننده موقت باشد که می تواند ظرف چند روز از بین برود. برای اینکه سریع تر احساس بهتری داشته باشید، با پزشک خود در مورد تشخیص، علت و نحوه درمان علائم خود صحبت کنید.
اگر خارش با شرایط زیر همراه بود، باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید، زیرا می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی تر باشد:
همچنین اگر با وجود درمان، خارش به مدت سه ماه ادامه یابد، مراجعه به متخصص پوست برای بررسی بیماری های پوستی و احتمالاً متخصص بیماری های داخلی برای بررسی سایر بیماری ها ضروری است.
چه زمانی خارش بدن خطرناک است
اغلب خودِ سرطان عامل خارش نیست، بلکه درمان سرطان است. خارشی که بلافاصله پس از درمان سرطان رخ می دهد، ممکن است یک واکنش آلرژیک به درمان باشد، در حالی که خارش مداوم و احتمالاً حتی طولانی مدت، یک عارضه جانبی رایج ایمونوتراپی است.
خارش در کودکان اغلب با بیماری های پوستی، به ویژه درماتیت آتوپیک (اگزما)، مرتبط است. این بیماری می تواند تأثیرات قابل توجهی بر خلق و خو، کیفیت زندگی، خواب، عملکرد تحصیلی و عملکرد اجتماعی و خانوادگی کودک داشته باشد.
با وجود شیوع خارش در کودکان، اطلاعات دقیقی در مورد میزان شیوع آن در جمعیت عمومی کودکان وجود ندارد. مطالعات قبلی بیشتر بر روی بیماری های خاص متمرکز بوده اند.
به طور خلاصه، علل خارش در کودکان عبارتند از:
درمان خارش در کودکان باید با توجه به فیزیولوژی، پاتوفیزیولوژی، فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک متفاوت کودکان نسبت به بزرگسالان انجام شود. به عنوان مثال، جذب داروهای موضعی و نرم کننده ها در کودکان به دلیل نسبت بالای سطح بدن به وزن بدن متفاوت است. همچنین پوست نوزادان دارای اپیدرم و لایه شاخی نازک تر و کورنئوسیت های کوچک تر است که باید در درمان آنها، به خصوص در نوزادانی که از بیماری هایی با نقص سد پوستی مانند درماتیت آتوپیک رنج می برند، در نظر گرفته شود.
برای تشخیص دقیق علت خارش و درمان مناسب آن، مراجعه به پزشک متخصص اطفال یا متخصص پوست ضروری است.
علت خارش بدن کودکان چیست؟
خارش پا می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله بیماری های سیستمیک (مانند بیماری کبد، کلیه و تیروئید)، بیماری های پوستی (مانند پای ورزشکاران، اگزما و پسوریازیس)، واکنش به داروها (مانند مورفین و استاتین ها)، و قرار گرفتن در معرض محرک ها. رطوبت، خشکی پوست، نیش حشرات و عفونت های انگلی نیز می توانند باعث خارش پا شوند. اگرچه خارش پا اغلب بی ضرر است، اما در صورت تداوم یا شدت، می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد و نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
برای جلوگیری از بدتر شدن خارش، می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
خارش پوست (پرووریتوس) یک مشکل شایع و آزاردهنده است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله خشکی پوست، بیماری های پوستی، آلرژی، بیماری های سیستمیک، داروها، یا حتی عوامل روانی باشد. خارش ممکن است موضعی یا در کل بدن احساس شود و گاهی با علائمی مانند التهاب، بثورات، یا خشکی پوست همراه است. درمان خارش بستگی به علت آن دارد و می تواند شامل استفاده از کرم های موضعی، داروهای خوراکی، تغییرات سبک زندگی، یا درمان بیماری های زمینه ای باشد. در مواردی که خارش شدید، طولانی مدت، یا همراه با علائم دیگر مانند تب یا کاهش وزن باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
برای تسکین خارش، می توانید از روش های خانگی مانند مرطوب کننده ها، کمپرس خنک، حمام با آب ولرم، و اجتناب از مواد محرک استفاده کنید. همچنین، مصرف غذاهای غنی از فلاونوئیدها مانند میوه ها و سبزیجات می تواند به کاهش التهاب و بهبود سلامت پوست کمک کند. در صورت تداوم یا تشدید خارش، مشاوره با پزشک یا متخصص پوست برای تشخیص دقیق و درمان مناسب توصیه می شود.
اگر به دنبال مشاوره تخصصی در زمینه زیبایی و مراقبت از پوست هستید، می توانید از خدمات کلینیک زیبایی دکتر فریبا راستگو استفاده کنید. این کلینیک با بهره گیری از متخصصان مجرب و استفاده از روش های نوین، خدمات متنوعی در زمینه زیبایی و سلامت پوست ارائه می دهد.
علت خارش بدن در قسمت پا
کمبود چه ماده ای می تواند باعث خارش در سراسر بدن شود؟
کمبود آهن می تواند باعث خارش پوست (پروریتوس) شود. این خارش ممکن است با قرمزی، برجستگی و درد هنگام خاراندن همراه باشد. همچنین، کم خونی آپلاستیک نیز می تواند باعث ضایعات پوستی به شکل نقاط ریز قرمز یا بنفش زیر پوست (پتشی) شود.
آیا استرس می تواند باعث خارش شود؟
استرس می تواند باعث خارش شود. استرس می تواند مکانیسم های دفاعی طبیعی پوست را مختل کند، تولید عوامل محافظ پوست (مانند لیپیدها) را کاهش دهد و حتی جریان خون در پوست را تغییر دهد. این تغییرات می توانند منجر به قرمزی، خشکی و پوسته پوسته شدن پوست شوند که همه این ها می توانند باعث ایجاد احساس خارش شوند.
چه آزمایش خونی برای خارش انجام می شود؟
در بیمارانی که خارش بدون ضایعات یا بثورات اولیه پوستی دارند، باید علل غیرپوستی بررسی شود. آزمایش های اولیه ممکن است شامل شمارش کامل سلول های خونی (CBC) با دیفرانسیل، آزمایش های عملکرد کبد، آزمایش های عملکرد کلیه، هموگلوبین A1c یا گلوکز ناشتا و آزمایش های عملکرد تیروئید باشد.
چه نوشیدنی برای خارش پوست مفید است؟
آب برای سلامتی شما از بسیاری جهات مفید است، از جمله تسکین خارش. نوشیدن آب بیشتر، پوست شما را از درون به بیرون هیدراته نگه می دارد و سمومی را که می توانند باعث تحریک شوند، دفع می کند. به یاد داشته باشید که کافئین و الکل دهیدراته کننده هستند و می توانند خارش را بدتر کنند.
چرا بدن من بدون بثورات پوستی خیلی خارش دارد؟
خارش پوست در سراسر بدن بدون بثورات پوستی اغلب ناشی از خشکی پوست است که با افزایش سن شایع تر می شود. این حالت همچنین می تواند در اثر استحمام یا دوش گرفتن با آب داغ، هوای گرم یا سرد و رطوبت کم ایجاد شود.
در مشکلات کلیوی، کدام قسمت بدن دچار خارش می شود
خارش در بیماری مزمن کلیوی می تواند گذرا یا مداوم باشد. ممکن است تمام بدن یا فقط ناحیه خاصی – معمولاً پشت یا بازوها – را درگیر کند. خارش معمولاً هر دو طرف بدن را همزمان تحت تأثیر قرار می دهد و ممکن است به صورت داخلی، مانند احساس خزیدن زیر پوست، حس شود.
در صورت داشتن خارش پوست، از چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
غذاهایی مانند شیر و لبنیات، تخم مرغ، سویا، گندم، بادام زمینی و آجیل درختی، ماهی و صدف، برنج، و دانه ها یا روغن کنجد ممکن است باعث تشدید خارش پوست شوند.
کمبود چه ویتامین های باعث خارش پوست بدن می شود؟
ویتامین E، که به دلیل خواص آنتی اکسیدانی خود شناخته شده است، در حفظ سلامت پوست بسیار مهم است. کمبود ویتامین E می تواند به خارش و تحریک پوست کمک کند. با مصرف اسفناج، بادام، تخمه آفتابگردان و آووکادو، میزان ویتامین E خود را افزایش دهید.
قوی ترین دارو برای قطع خارش چیست؟
کرم هیدروکورتیزون یکی از گزینه های رایج برای تسکین خارش است، اما لزوماً “قوی ترین” دارو نیست. اگر نوع بدون نسخه آن کمکی نکرد، پزشک ممکن است کرم کورتیکواستروئید قوی تری برای کاهش التهاب تجویز کند. مهم است که برای خارش مداوم با پزشک مشورت کنید تا علت اصلی و مناسب ترین درمان مشخص شود. پزشک می تواند بهترین روش درمانی را که در صورت لزوم ممکن است شامل داروهای تجویزی قوی تری باشد، توصیه کند.
تزریق ژل به چانه شاید به اندازه فیلر لب یا گونه محبوب نباشد، اما می تواند بُعد، عمق و تناسب…
پلاسما جت، یک روش نوین در دنیای پزشکی زیبایی است که بدون نیاز به جراحی، به سفت شدن و لیفت…
دنبال راهی برای زیباتر شدن هستید؟ خبر خوب این است که واقعاً راه های زیادی وجود دارد که بتوانید فوراً…
اگر به دنبال تسکین پوست خشک یا خارش دار هستید، حمام جو دوسر یک انتخاب فوق العاده است! «جو دوسر…
عرق سوز یا جوش گرمایی یکی از شایع ترین مشکلات پوستی در فصل گرماست که می تواند در هر ناحیه…
اگر شما در زمینه آرایش تازه کار هستید، دستیابی به یک آرایش سبک درخشان می تواند دلهره آور باشد. این…